کاغذ صافی محصولی بسیار کاربردی در آزمایشگاه ها بوده که با کمک آن می توان به راحتی جامدات را از مایع یا گاز جدا نمود. جدا کردن جامدات از مایع کاربرد گسترده ای در آزمایشگاه ها و صنایع دارد. معمولا این نوع کاغذها به صورت متخلخل تولید می شوند. متخلخل بودن این نوع کاغذها باعث می شود مایع به راحتی از آنها عبور کند اما جامدات از سوراخ های تعبیه شده بر روی این کاغذها عبور نمی کنند.
کاغذ صافی را می توان محصولی با نفوذپذیری متوسط یا نیمه تراوا دانست. تمام سطح این محصول یکنواخت تولید نمی شود. به جز قسمت جلوی این کاغذ سایر قسمت ها از الیاف سفت و محکم ساخته می شود. برای قسمت جلویی این نوع کاغذها معمولا از الیاف مخصوص که نسبتا شل بوده و انعطاف پذیری بالایی دارد استفاده می شود. منافذ قسمت جلویی این کاغذها زنگوله ای شکل می باشند. ضخامت این کاغذها و اندازه منافذ آنها رابطه مستقیم دارند یعنی هر چقدر ضخامت کمتر شود منافذ نیز کوچک تر می شوند. برای اینکه عملیات فیلتراسیون با کیفیت بیشتری انجام شود این کاغذها به صورت چندلایه تولید می گردند.
انواع کاغذ صافی موجود در بازار
در دسته بندی کلی می توان کاغذ صافی را به دو نوع کمی و کیفی تقسیم بندی کرد. معمولا در فرآیند فیلتراسیون مقداری ناخالصی تولید می شود که برای نوع کمی این ناخالصی ها بسیار کم می باشد. در نقطه مقابل اما برای نوع کیفی ناخالصی های زیادی ایجاد می شود. با توجه به اینکه حجم ناخالصی ها در نوع کیفی زیاد است نمی توان از آنها چشم پوشی کرد اما در نوع کمی به خاطر ناچیز بودن می توان آنها را نادیده گرفت.
تقسیم بندی بر اساس سرعت نیز برای انواع کاغذ صافی قابل انجام است. سریع، متوسط و کند سه حالتی بوده که سرعت عبور سیال از کاغذ صافی را نشان می دهد. هر کدام از این سرعت ها با رنگ بندی خاصی نمایش داده می شود. نوار سفید برای سریع ترین حالت ممکن مورد استفاده قرار می گیرد. برای سرعت متوسط از نوار آبی و برای پایین ترین سرعت ممکن از نوار قرمز استفاده می شود.
کاغذ صافی بر اساس شکل و اندازه نیز دسته بندی می شود. رولی، دایره و مربع را می توان اشکال مختلف کاغذ فیلتر موجود در بازار دانست. در مواردی که حجم استفاده بسیار زیاد باشد معمولا از نوع رولی استفاده می شود. تقسیم بندی این نوع کاغذها بر حسب جنس و بافت آنها می باشد. این محصول معمولا از جنس های سلولزی، الیاف پنبه، الیاف کوارتز و… ساخته می شود.
کاغذهای صافی چه کاربردهایی دارند؟
کاربرد اصلی کاغذ صافی جداسازی جامدات از مایعات بوده که البته معمولا از آن برای غربالگری و یا جداکردن دانه های ریز از درشت نیز استفاده می شود. آزمایشگاه های شیمی و زیست شناسی از مهمترین کاربردهای این نوع کاغذها به شمار می روند. کاغذهای صافی معمولا در فیلترهای هوا و روغن نیز کاربرد دارند. این کاغذها کمک می کنند تا هوا و روغن به طور کامل تصفیه شده و هیچ گونه ناخالصی نداشته باشند.
از کاغذ صافی برای استخراج برخی از فلزات گران بها از جمله طلا، نقره و… استفاده می شود. تولید و بسته بندی قهوه از دیگر مواردی است که کاغذ صافی مورد استفاده قرار می گیرد. کاربردهای این نوع کاغذها بسیار متنوع بوده، این موضوع باعث شده تا استقبال از این کاغذها بسیار زیاد باشد. اگر کاغذهای مورد نظر را از برندهای معتبر تهیه کنید خیالتان از بابت کیفیت آن مطمئن خواهد بود.
جایگزین کاغذ صافی
چندین گزینه میتواند به عنوان جایگزین کاغذ صافی استفاده شود. این مورد بستگی به نوع ماده و دقت مورد نیاز شما دارد. به عنوان مثال برای فیلتراسیون مایعات یا ذرات درشت میتوان از پارچه نخی تمیز یا دستمال کاغذی چند لایه استفاده کرد.
اما در اینجا چند نمونه جایگزین کاغذ صافی آزمایشگاهی را معرفی می کنیم:
- پارچه موسلین یا گاز آزمایشگاهی برای فیلتراسیون نیمه دقیق
- فیلترهای قشایی برای جدا سازی ذرات بسیار ریز و میکروب ها (میکروفیلتراسیون و نانوفیلتراسیون)
- فیلترهای سرنگی برای محلول های کم حجم
کلام پایانی
اگر می خواهید جداسازی جامدات از مایعات را در آزمایشگاه های زیست شناسی و شیمی انجام دهید، بهترین گزینه برای شما کاغذ صافی می باشد. برای ساخت این نوع کاغذها معمولا از الیاف پنبه استفاده می شود. دبی حجمی همه کاغذهای صافی با هم برابر نیست، بدین ترتیب در هنگام خرید این محصول باید از نظر فنی اطلاعات لازم را داشته باشید تا بتوانید بهترین انتخاب ممکن را داشته باشید.
توانایی احتباس ذرات در همه کاغذهای صافی با هم برابر نبوده، بدین ترتیب در هنگام خرید این کاغذها باید به این فاکتور نیز توجه داشته باشید. هر چقدر قدرت احتباس ذرات این کاغذها بیشتر باشد راندمان آن بیشتر بوده و کارایی مطلوب تری خواهد داشت.